r/boardgames
u/MasterofMolerats
Chào mọi người,
Tôi bắt đầu hướng dẫn những người chơi mới (những người đã quen với các boardgames như Cluedo, Scrabble, etc) với những games có độ phức tạp thấp như Century, Carcassone, Star/Hero Realms, Evolution, v.v trước khi chuyển sang các games phức tạp hơn như Scythe, Agricola, TFM, v.v.
Nhưng rồi tôi đọc được bài đăng này về việc dạy những games khó hơn cho những người mới [1]. Việc này khiến tôi tự hỏi liệu phương pháp hướng dẫn của tôi có tệ không. Và có lẽ tôi chưa công nhận là mọi người có khả năng chơi được ngay các games phức tạp hơn. Gần đây, tôi nghe một số người chơi mới than rằng "Trò này khó quá" sau khi giải thích những games như Star Realms và Evolution. Nhưng sau khi chơi 1 đến 2 ván thì họ đều hiểu hết được luật chơi. Tôi vừa bắt đầu một cuộc gặp gỡ 2 tuần 1 lần để chơi boardgames với một số sinh viên trong khoa của tôi tại trường đại học (hầu hết mọi người đều là sinh viên thạc sĩ và tiến sĩ nên họ khá thông minh và giỏi về mọi mặt). Chúng tôi đã gặp nhau được 3 lần rồi, và tôi hi vọng sẽ giới thiệu cho họ một vài games phức tạp hơn.
Nhìn chung thì mọi người hướng dẫn games như thế nào?
_____________________
u/indifferenttosports
Tôi luôn đảm bảo là tôi LÀM MẪU rất nhiều - Tôi không chỉ nói về các luật lệ, tôi còn tương tác với trò chơi và nói ra các suy nghĩ của mình với tư cách là một người chơi để biểu hiện những gì người chơi cần hiểu và cân nhắc.
Lưu ý: Giáo viên thường dùng khuôn khổ "Tôi làm, chúng ta làm, bạn làm." Tôi sẽ cho bạn xem một điều gì đó. Chúng ta sẽ làm nó cùng nhau. Và sau đó, bạn sẽ tự làm nó một mình. Nếu người giáo viên thấy rằng học sinh của mình không thể tự mình thực hiện, có gì đó trong bài học không ổn nên ta sẽ phải quay về bước "Chúng ta làm". Chia nhỏ việc hướng dẫn cách chơi một trò boardgame thành một chuỗi hành động ngắn "Tôi làm, chúng ta làm, bạn làm" có thể rất hữu ích.
_____________________
u/Nicoco11
Là một người mới chơi boardgames, tôi có thể kể cho bồ về trải nghiệm của tôi từ góc nhìn ngược lại. Việc đọc luật từng bước một đối với tôi chỉ thật sự hữu ích nếu chưa có ai trong nhóm chưa từng chơi qua game này. Tôi là kiểu người trực quan thích học qua thị giác và sẽ hoàn toàn từ chối hiểu đến khi tôi nhìn thấy cách chơi, nên những video và ván chơi game thử giúp tôi rất nhiều. Miễn là ván đầu chơi với một chút linh hoạt và kiên nhẫn, tôi cảm thấy mình nắm bắt khá nhanh. Nhưng nếu như tôi cảm giác mình bị ném vào một ván đấu và không thể đặt câu hỏi hay thay đổi ý mình (Vì tôi không hiểu luật), tôi sẽ khá bực bội và mất nhiều thời gian hơn để hiểu cách chơi. Và mọi thứ sẽ biến thành một trò chơi hoàn toàn mới và phức tạp hơn.
_____________________
u/Simbertold
Bước đầu là bản thân mình phải thật sự hiểu luật chơi. Cậu có thể không biết rõ những chi tiết nhỏ nhặt, nhưng cậu nên biết chung quy một ván của game này diễn ra như thế nào, mọi thứ hoạt động ra sao, và tại sao chúng lại hoạt động như vậy.
Sau đó, tôi thường sẽ đi qua các bước này:
1. 2-3 câu mô tả chủ đề. "Mọi người là một đám lang băm đang tham gia một hội nghị dành cho lang băm và muốn pha chế các liều thuốc tốt nhất."
2. Mục tiêu của game. Làm thế nào để dành chiến thắng. "Cuối lượt 9, ai có nhiều điểm vinh quang (victory points) nhất sẽ thắng."
3. Làm tất cả ngược lại từ đó. "Cậu sẽ nhận được điểm vinh quang vào cuối lượt, tùy vào khoảng cách cậu di chuyển ly rượu của mình" (Chỉ vào vật dụng) "Cậu được di chuyển ly của mình như thế này. Cậu sẽ cải tiến túi thuốc của mình như vậy"
Với mỗi bước, tôi thường minh họa bằng 1 ví dụ.
_____________________
u/Ben1842
Một trong những điều quan trọng nhất mà bồ có thể làm là đảm bảo trò chơi đã được bày ra và chuẩn bị sẵn sàng khi hướng dẫn. Để mọi người chọn màu sắc hay bất cứ vật phẩm nào trong game để họ tự chọn vị trí của mình và nhân vật.
Bằng cách đó, bồ không chỉ cho họ biết luật mà còn cho họ hiểu cách thức hoạt động của game, và họ sẽ thấy giống như đang chơi một ván game thật.
_____________________
u/Kemoarps
Chuẩn bị một kế hoạch. Đừng chỉ đọc luật chơi cho họ, mà hãy hiểu đủ rõ về trò chơi (Tôi thấy nên chơi một ván game thử trước nếu đó là trò tôi chưa chơi bao giờ) để có thể sắp xếp lời giải thích của mình một cách trôi chảy tự nhiên. Nếu ai có câu hỏi về điều gì đó mà cậu định sẽ giải thích sau, nói với họ rằng cậu sẽ trả lời sau khi đã giải thích hết luật, và hãy nhắc lại câu hỏi ban đầu trước khi cậu trả lời để mọi người nhớ.
Tôi không đồng ý với bài đăng nói rằng tất cả các trò chơi đều có thể được hướng dẫn trong 15 phút. Đối với những trò phức tạp hơn, khoảng thời gian đó còn không đủ để bắt đầu hiểu sơ qua về cách chơi chứ đừng nói gì đến cách để chơi hiệu quả. Nếu cậu (hoặc những người chơi khác) không muốn dành thời gian để thực sự hiểu rõ cách chơi, thì có lẽ đó không phải là thời điểm thích hợp để chơi trò đó. Tôi đã thấy nhiều người tiếp cận boardgames bằng cách này (hiểu sơ sơ về luật chơi, rồi bắt đầu chơi và giải thích nhiều chi tiết hơn khi chúng xuất hiện), và theo kinh nghiệm của tôi thì người chơi thường sẽ cảm thấy bức bối khi họ không biết điểu gì sẽ diễn ra tiếp theo hay cách cơ chế game hoạt động.
Chủ đề của game đôi khi quan trọng hơn mọi yếu tố khác. Nếu chủ đề được lồng ghép cực tốt vào cơ chế game thì ta có thể dựa vào đó để hướng dẫn cách cơ chế hoạt động.. Có một điểm đặc biệt khó hiểu hoặc quan trọng trong luật? Giải thích nó bằng các phép ẩn dụ gắn liền với chủ đề. Ví dụ như trong Evolution, nếu ai đó hỏi tại sao một động vật ăn thịt lại ăn những con cùng loài, hãy giải thích rằng 1 con vật khi đói sẽ ăn nếu cần, kể cả việc đó có nghĩa là ăn thịt chính đồng loại của mình. Hơn nữa, bản thân chúng cũng không biết mình đang chung đội, chúng chỉ muốn ăn thôi!!
Setup đầy đủ trò chơi để cậu có thể trình bày các cách di chuyển và tương tác khi chúng xuất hiện sẽ làm nó sẽ dễ nhớ hơn nhiều. Ví dụ như trong bộ Scythe, làm thế nào để nhận diện và có được ô/điểm đánh dấu cuộc gặp gỡ (xin lỗi vì tôi không nhớ rõ thuật ngữ, đã lâu rồi tôi không chơi)? Người chơi sẽ dễ hiểu và nhớ điều đó khi cậu trình bày bằng cách di chuyển nhân vật vào ô đó hơn là giải thích khái niệm một cách trừu tượng.
Tôi không thích bày chiến thuật cho mọi người trong những trò chơi mới (phần lớn vì tôi không thật sự thích khi người khác bày sẵn chiến thuật trong một trò chơi mới đối với tôi... Một phần của cuộc vui là tự mình tìm ra những thứ đó), vì vậy tôi sẽ tránh đi sâu vào những việc như "Chà, đây là con đường tốt nhất để theo đuổi, đảm bảo là cậu mua món này, v.v." Nếu có một cái bẫy phổ biến mà mọi người có thể rơi vào, cậu có thể đưa ra lời cảnh báo nếu việc rơi vào bẫy làm cản trở họ quá đáng kể. Hoặc cậu có thể nhấn mạnh vào một cơ chế trò chơi nếu nó thường bị bỏ qua nhưng thật sự khá quan trọng. (Ví dụ như trong bộ Tzolk'in, tôi sẽ cảnh bảo mọi người rằng hình phạt cho việc không cho người dân của họ ăn sẽ khá nặng nề, nhưng tôi sẽ không hướng họ đến chiến thuật cụ thể nào hiệu quả nhất, v.v). Nếu có người xin lời khuyên thì cậu vẫn có thể cho và trả lời các câu hỏi trong tầm thoải mái của mình, nhưng đừng chỉ thẳng là họ nên chơi như thế nào.
Đôi khi tôi thấy việc nói ra những gì mình đang làm khi đến lượt rất hữu ích. Giải thích cách di chuyển nhân vật của mình và quy tắc nào cho phép mình làm điều đó. Một số người thậm chí còn đi xa hơn và đưa ra góc nhìn của bản thân về lý do TẠI SAO họ đi bước đó từ quan điểm chiến thuật, dù mức độ chi tiết có thể khác nhau (từ "Tôi đang làm X để có thể ghi điểm theo cách Y" đến khái quát hơn như "Tôi đang làm X vì nó có thể giúp tôi làm một số thứ khác trong tương lai" và mọi thứ ở giữa), tùy theo quan điểm của cậu về việc đó. Điều này cũng khá là na ná việc nói mọi người biết cách chơi thế nào mới đúng, và có một số người cũng không muốn nghe.
Tôi cũng nhận ra là khi tôi đang chơi một game mà tôi biết rất rõ và/hoặc chơi khá giỏi, và tôi đang chơi với những người chưa từng chơi hoặc vẫn đang cố để hiểu nó; chơi để thử nghiệm những chiến lược và ý tưởng kì quặc sẽ mang lại nhiều lợi ích hơn cho mọi người thay vì cố gắng hết sức để dành chiến thắng. Những người chơi mới sẽ có cơ hội tố hơn trong việc duy trì tính cạnh tranh xuyên suốt ván và cậu có thể thử nghiệm vài ý tưởng điên rồ mà cậu không muốn thử khi chơi cạnh tranh. Không nhất thiết phải 'nhẹ tay' với họ (không ai muốn cảm thấy bị coi thường cả), và nếu họ hỏi về việc cậu đang làm, hãy giữ tâm thái cởi mở và thành thật nói là cậu muốn thử điều gì đó mới mẻ. Việc này gắn liền với quan điểm khi nãy của tôi về không áp đặt chiến thuật (một số người chơi có thể bắt chước người có nhiều kinh nghiệm hơn, hoặc ít nhất là nghĩ rằng ý tưởng điên rồ của cậu là thứ họ nên tập trung vào vì họ thấy cậu thực hiện nó thay vì tự họ đưa ra kết luật hiệu quả hơn).
Những điều này trở thành 1 bức tường chữ (wall of text) ngoài dự định, hi vọng một số ý kiến mang lại chút ý nghĩa với cậu.
Chốt lại thì điều quan trọng nhất là: đảm bảo mọi người đều cảm thấy vui vẻ. Nếu một số game nhất định không phù hợp với một số người chơi, thì cuộc vui cũng không chấm dứt tại đó đâu. Không có nghĩa là nó là một trò chơi tệ, hay ngầm ẩn ý điều gì tiêu cực về những người chơi hoặc việc hướng dẫn của cậu. Một số trò sẽ "tâm đầu ý hợp" với ta hơn trò khác, và cũng có vài games không dành cho một số người nhất định. Mục đính là để gặp gỡ và vui chơi với bạn bè mà, phải không? Vì vậy, đừng quên mất điều đó. Nếu cậu đã chơi được một nửa ván game và nhận ra rằng không có ai thật sự hứng thú, việc dừng trò chơi lại và thử thứ khác không tệ đến vậy đâu. Hoặc nếu mọi người đồng ý, bắt đầu lại ván khác khi mọi người nhận ra có vài chỗ không ăn khớp với nhau. Chơi vui nhé!!!
_____________________
Link bài gốc: https://bit.ly/3RL1YVZ
Bài viết được dịch bởi Introvert Board Gamer.
Nhận xét
Đăng nhận xét